Изворни код странице Vojna Enciklopedija:Vodič za pisanje boljih članaka (vazduhoplovstvo)

Ovaj vodič sadrži savete o tome kako pisati članke o avionima, proizvođačima, pilotima i konstruktorima.

==Naslov članka==
Pravilo koje navodimo ne dozvoljava da autori članaka prosto prevode nazive aviona. Naziv aviona se transkribuje, dok se oznake navode u originalnoj formi.

Primeri:
* -{F-15}- Igl za ({{jez-en|F-15 Eagle}}) umesto - -{F-15}- Orao
* -{F-22}- Raptor
* -{P-47}- Tanderbolt za ({{jez-en|Republic P-47 Thunderbolt}}) umesto P-47 Tanderbolt.

=== Pravopisne norme ===
;Veliko slovo - tačka 29. Imena i nazivi serijskih i apstraktnih pojmova.
* Stavka f. Nazivi vrsta robe, artikala, proizvoda normalno se pišu malim slovom i kad predstavljaju smišljena ili patentirana imena; u ovo spadaju i nazivi tipova vozila i aviona, kao i drugih proizvoda industrije i tehnike kad se shvataju kao vrste serijskih predmeta: ''streptomicin, heksoral, avamigran, vegeta, vegedor'' (lekovi, preparati, materije); ''fruškogorski rizling, žilavka, manastirka, vranac'' (pića); ''deterdžent „labud“, vino „fruškogorski biser“, bomboni „slatka tajna“'' (figurativni nazivi); ''ford, folksvagen, zastava, moskvič, džip, fijat'' (tako i kad su nazivi figurativni ili personifikovani: ''fića, merio, stojadin, kec, buba'', s tim što se mogu pisati i navodnici); ''karavela, tupoljev, boing, daglas, junkers, spitfajer, leteća tvrđava; šarac, breda, zbrojovka, kalašnjikov'' (ali: ''Debela Berta, Krnjo, Zelenko'' - imena topova, kao pojedinačna, a ne serijska personifikacija).

* Stavka g. Međutim, nazivi proizvoda mogu se shvatiti i kao jedinstveni pojmovi, tj. kao naslovi patenata i posebni nazivi autorskih dela, dostignuća, ostvarenja (individualnih ili timskih), a takvo shvatanje povlači i pisanje velikim slovom. Za razlikovanje jednih i drugih slučajeva ne postoje razrađena pravopisna pravila, a pitanje je i mogu li se racionalno napraviti, s obzirom na veliku raznolikost proizvoda i prilika u kojima se upotrebljavaju njihovi nazivi. U nejasnim slučajevima pisanje velikog ili malog slova ostaje za slobodnu ocenu pisca i za ravnanje prema spontavnim pravopisnim običajima ukoliko su se negde ispoljili. </br>Pisanje velikog slova često srećemo u stručnim tekstovima, npr. kad se govori o istorijatu dostignuća neke grane primenjene nauke, tehnike, tehnologije, kao i u drugim prilikama kad se prvenstveno ima na umu delo, izum, dostignuće i želi se precizno imenovati. Opravdanost upotrebe velikog ili malog slova zavisi i od uobličenja naziva. Naime, ako je naziv uobličen kao imenica, on je tada prilagođen službi opšte reči, koja se normalno piše malim slovom. Ta prilagođenost posebno je izrazita u nazivima raznih materijala, preparata i sl., koji se često i tvorbeno uobličavaju kao opšte reči, primenom određenih nastavaka, kao ''-in, -al, -ij(um)'' i sl. (''streptomicin, apaurin, veronal, acetisal, vanadijum ili vanadij'' itd.); ovakve nazive je opravdano pisati malim slovom. Međutim, kad naziv ima vid simbola sastavljenog od slovnih skraćenica i brojki, on ima utvrđen način pisanja; slovni deo je ili sav sastavljen od velikih slova ili se ona kombinuju s malim slovima, ali tako da je početno slovo veliko (npr. avioni ''-{DC-9}-'' ili ''DC-9'','' He-178, Tu-110''). Ako ispred ovakve formule postoji i opšta imenica, ona se piše malim slovom: ''helikopter Mi-10, minobacač T-1Z, lovac Me-109''. </br>Najmanje je postojan pravopisni običaj kad naziv ima oblik formule koja započinje imenicom a nastavlja se slovnim i brojčanim simbolima. Ovde se, naročito kod poznatijih naziva, sreće i pisanje malim slovom, kad se imenica shvata kao opšti naziv samo dopunjen diferencijalnom signaturom (''meseršmit Me 109, boing 707, junkers 86, zastava 101, fijat 1100, ami 8, reno 5''), ali i pisanje velikim slovom, kad se imenica shvati kao integralni deo simboličnog naziva ili formule (''Meseršmit Me 109, Hajnkel He-178, Daglas H-Z''). Ni jedno ni drugo pisanje ne mogu se smatrati pogrešnim (ako se naziv svede na samu imenicu, može se preporu¬čiti pisanje malim slovom, kako je rečeno gore pod f) <ref>{{cite book  
 |last= Pešikan
 |first= Mitar
 |authorlink= 
 |coauthors= Jerković, Jovan; Pižurica, Mate
 |title= Pravopis srpskog jezika
 |year= 1994
 |publisher= Matica srpska
 |location= Novi Sad
 |language = {{sr}}
 |id = ISBN 86-363-0296-X
 |pages = str. 65-66
 |chapter = Veliko slovo }}</ref>.

;Spojeno i odvojeno pisanje reči - tačka 51. Spojevi slovnih simbola i imenica.
* Stavka c. Isto pravilo iz t. 50b važi i kada se kao prva sastavnica uzme inicijalna skraćenica od više slova: ''-{ABC}- tečaj, TV emisija, RTV program, -{CGS}- sistem, -{MKS}- sistem, -{BBC}- program, UKT frekvencije'' itd. (dopušteno i ''-{ABC}--tečaj, TV-program'' itd.). Ako se latiničke skraćenice transkribuju u ćirilicu po izgovoru, crtice se pišu između naziva slova, ali u tom slučaju ne i ispred druge sastavnice: ''be-se-že vakcina, Bi-Bi-Si program'' (ne „be-se-že-vakcina“ i sl., up. t. 53); up. i t. 228a <ref>{{cite book  
 |last= Pešikan
 |first= Mitar
 |authorlink= 
 |coauthors= Jerković, Jovan; Pižurica, Mate
 |title= Pravopis srpskog jezika
 |year= 1994
 |publisher= Matica srpska
 |location= Novi Sad
 |language = {{sr}}
 |id =
 |pages = str. 97
 |chapter = Spojeno i odvojeno pisanje reči }}</ref>.

-------
{{Izvori}}

==Kategorije==
Članak treba da bude svrstan u odgovarajuće kategorije:
<categorytree>Vazduhoplovstvo</categorytree>

Kategorije iznad među veza (veza ka istoimenim člancima na drugim vikipedijama) u formi: <nowiki>[[Kategorija:Avioni]]</nowiki>.

Primer (programski kod):

<pre><!--Kategorije-->
[[Kategorija:Avioni]]
[[Kategorija:Vojno Enciklopedijski stilski priručnik]]
[[Kategorija:Vodiči za pisanje boljih članaka]]

<!--Međuviki veze-->

[[en:Potez 29]]
[[mk:Potez 29]]</pre>

==Slike==
Ovaj deo se odnosi na navođenje slika koje već postoje na ostavi i slanje novih slika.</br>
Slike na vikipediji se pretražuju na ostavi [[Commons:Glavna strana|Slike i mediji]].
===Format slike===
Uopšten format slike je sledeći:</br>
<nowiki>[[Slika:Ime slike.jpg|mini|(strana)|(širina)p|(Tekst ispod slike.)]]</nowiki>

* Ime slike je ime slike koju želite da postavite: recimo -{Raptor2.jpg}-
* Ekstenzija se odnosi na format slike, može biti: -{png, jpg, svg}- ...
* '''mini''' ili '''okvir''' su kodne reči.
** Ako se izostave obe reči (ispod primer 1.) slika će biti bez okvira i teksta ispod nje, u svojoj punoj veličini.
** Ako se ukuca reč '''okvir''' (ispod primer 2.), slika će biti uokvirena u svojoj punoj veličini sa ispisanim unetim tekstom ispod nje.
** Najčešći slučaje je reč '''mini''' (ispod primer 3.), slika će biti uokvirena širine 150p sa unetim tekstom ispod nje.
* Strana, odnosi se na to da li korisnik želi da se slika nađe '''levo''' ili '''desno'''.
* Širina slike, osnovna širina kako smo naveli bez reči '''mini''' je puna širina slike, sa rečju mini 150p (piksela).</br> Ako korisnik želi da podesi da širina slike bude neka druga vrednost onda jednostavno kuca 120p, 200p, 240p, 300p, ili bilo koju drugu vrednost.

Primeri:
#<nowiki>[[Slika:Raptor2.jpg|F-22 Raptor u letu.]]</nowiki>
#<nowiki>[[Slika:Raptor2.jpg|150p|F-22 Raptor u letu.]]</nowiki>
#<nowiki>[[Slika:Raptor2.jpg|оквир|F-22 Raptor u letu.]]</nowiki>
#<nowiki>[[Slika:Raptor2.jpg|мини|F-22 Raptor u letu.]]</nowiki>
#<nowiki>[[Slika:Raptor2.jpg|мини|лево|F-22 Raptor u letu.]]</nowiki>
#<nowiki>[[Slika:Raptor2.jpg|мини|десно|300p|F-22 Raptor u letu.]]</nowiki>
#<nowiki>[[Slika:Raptor2.jpg|мини|лево|300p|F-22 Raptor u letu.]]</nowiki>

Treba napomenuti da je latinična forma drugačija, potrebno je koristiti onu definisanu na engleskom jeziku.</br>
Forma je sledeća:</br>
#<nowiki>[[File:Emperor penguin.jpg|thumb|right|300px|F-22 Raptor in flight.]]</nowiki> ili
#<nowiki>[[Image:Emperor penguin.jpg|thumb|left|300px|F-22 Raptor in flight.]]</nowiki>

{| {{prettytable}} style="width:100%;"
! width="50%" | Ovako će izgledati na Vojnoj Enciklopediji
! Ovo treba upisati
|- valign="top"
| [[Slika:Raptor2.jpg|150p|-{F-22}- Raptor u letu.]]
| '''Primer 2.''' slika bez okvira širine 150p, tekst se prikazuje kad pređete kursorom preko slike.</br>Da biste postavili sliku na ovaj način, treba ispisati sledeći kod:</br></br></br><nowiki>[[Slika:Raptor2.jpg|150p|F-22 Raptor u letu.]]</nowiki></br></br></br>
|- valign="top"
| [[Slika:Raptor2.jpg|мини|F-22 Raptor u letu.]]
| '''Primer 4.''' ukucana kodna reč „мини“, tekst se prikazuje ispod slike u okviru.</br>Da biste postavili sliku na ovaj način, treba ispisati sledeći kod:</br></br></br><nowiki>[[Slika:Raptor2.jpg|мини|F-22 Raptor u letu.]]</nowiki></br></br></br>
|- valign="top"
| [[Slika:Raptor2.jpg|мини|лево|300p|F-22 Raptor u letu.]]
| '''Primer 7.''' ukucana kodna reč „мини“, strana - levo i širina 300p, tekst se prikazuje ispod slike u okviru. Slika se nalazi sa leve strane i širine je 300 piksela.</br>Da biste postavili sliku na ovaj način, treba ispisati sledeći kod:</br></br></br><nowiki>[[Slika:Raptor2.jpg|mini|levo|300p|F-22 Raptor u letu.]]</nowiki></br></br></br>
|- valign="top"
| {{double image|center|YF-23 on side of hangar.jpg|165|YF-23 top view.jpg|165|<center>Opšti izgled i aerodinamička šema prototipa YF-23.</center>}}
| '''Primer dve slike''' Koristi se šablon „-{double image}-“ na engleskom jeziku. Dve slike širine po 165 piksela se nalaze jedna do druge. Ispod je ispisan centriran tekst.</br>Da biste postavili sliku na ovaj način, treba ispisati sledeći kod:</br></br></br><nowiki>{{double image|center|Slika 1.jpg|165|Slika 2.jpg|165|<center>Tekt ispod slike.</center>}}</nowiki></br></br></br>
|-
|}

===Galerija===
Primeri galerija su postavljeni u sledećim člancima vezanim za vazduhoplovstvo:
* [[SAB]]
* [[JAS 39 Gripen]]
Galerije se najčešće postavljaju na dnu članka, sa željom da se postavi više slika koje ilustruju tekst u članku. 

<center>
{| {{prettytable}} style="width:100%;"
!Tekst
|----
|<pre>
<gallery>
Slika:Kelly-Johnson Electra.jpg|Keli Džonson-Elektra u aerotunelu.
Slika:Earhart-electra 10.jpg|Lokid elektra Amelije Erhart.
Slika:Lockheed Electra 10A CF-TCC.jpg|Lokid Elektra na proslavi Er Kanada.
Slika:Lockheed 10A Electra (2835379062).jpg|Aero muzej Nova Engleska.
</gallery></pre>
|-
!Prikaz
|-
|<gallery>
Slika:Kelly-Johnson Electra.jpg|Keli Džonson-Elektra u aerotunelu.
Slika:Earhart-electra 10.jpg|Lokid elektra Amelije Erhart.
Slika:Lockheed Electra 10A CF-TCC.jpg|Lokid Elektra na proslavi Er Kanada.
Slika:Lockheed 10A Electra (2835379062).jpg|Aero muzej Nova Engleska.
</gallery>
|-
|}
</center>

==Vojni avioni==
Pri pisanju članaka o vojnim, borbenim avionima, koristi se kutijica: 
* [[Šablon:vojni avion]]
Karakteristike koje se navode u kutijici se odnose na etalon aviona, a to je početni seriski standard. </br>
Kutijica se u članku navodi pre prve rečenice i uvodnog pasusa, na samom počtku (u vrhu) članka.

Primer za MiG-23 je prvi seriski standard je MiG-23S.

<pre>{{vojni avion
|ime                 = Ime aviona. (osnovna:preuzima naslov članka)
|slika               = Slika, bez prefiksa "Slika:"
|širina slike        = Širina slike, broj. (osnovna:220p)
|namena              = Namena aviona
|posada              = Br. članova posade
|prvi let            = Kada je prvi let obavljen
|početak proizvodnje  = Početak proizvodnje
|proizvođač          = Proizvođač
|dužina              = Dužina aviona
|razmah krila        = Razmah krila aviona
|visina              = Visina aviona
|površina krila      = Površina krila aviona
|prazan              = Težina praznog aviona
|poletna             = Normalna poletna težina
|maksimalna težina   = Maks. poletna težina
|težina naoružanja    = Maks. težina napružanja
|TMM                 = Turbo-mlazni motor (tip)
|TMMpot              = Potisak TMM (kN)
|RM                  = Raketni motor (tip)
|RMpot               = Potisak RM (kN)
|TEM                 = Turbo-elisni motor (tip)
|TEMsnaga            = Snaga TEM (kW)
|KEM                 = Klipno-elisni motor (tip)
|KEMsnaga            = Snaga KEM (kW)
|brzina              = Maks. brzina
|brzina0             = Maks. brzina za H=0
|radijus kretanja     = Radijus kretanja
|dolet               = Dolet
|plafon leta         = Plafon leta
|brzina penjanja       = Maks. Brzina penjanja aviona
}}</pre>

===Karakteristike===
Ako je potrebno navesti karakteristike nekoliko varijanti jednog tipa aviona koriste se Šabloni:
* [[Šablon:Karakteristike vojni avion (3)]]
* [[Šablon:Karakteristike vojni avion (4)]]
* [[Šablon:Karakteristike vojni avion (5)]]
3, 4 ili 5 u zavisnosti od toga koliko se varijanti poredi, preporuka je da se šablon popunjava za šablon ''Karakteristike vojni avion (5)'', jer se pri naknadnom dodavanju varijante promeni samo naziv šablona.
===Naoružanje===
* [[Šablon:Naoružanje vojni avion (3)]]
* [[Šablon:Naoružanje vojni avion (4)]]

[[Kategorija:Vodiči za pisanje boljih članaka]]